Insuline, glutamine, histamine, cholesterol, cortisol. Zomaar een greep uit stoffen die je lichaam van nature aanmaakt en waar de meeste mensen wel eens over gehoord hebben. Maar veel mensen zijn niet bekend met de stof ‘Nitric Oxide’. Dat is opmerkelijk. Zeker omdat Nitric Oxide bij heel veel processen in je lichaam betrokken is. Na het lezen van deze blog weet je wat Nitric Oxide is en waarom deze stof zo belangrijk is voor je algehele gezondheid.

Nitric Oxide: een veelzijdig molecuul

Nitric Oxide, kortweg: NO, is een gas-molecuul dat overal in je lichaam voorkomt. NO is een echte ‘homeostase mediator’. Dit betekent dat het ervoor zorgt dat het lichaam normaal en in balans functioneert. Zo ondersteunt NO de spijsvertering, het immuunsysteem en de communicatie tussen hersencellen. Maar het reguleert ook je bloeddruk en verbetert de kwaliteit van slaap.¹

Lang werd echter gedacht dat NO vooral een slechte stof was. Dat komt doordat NO ook voorkomt in uitlaatgassen. Dat klinkt vreemd. Maar de NO die van nature in lichaam aangemaakt wordt heeft juist veel positieve eigenschappen.

Bewegen en de aanmaak van NO

Er zijn grofweg twee manieren waarop NO gevormd wordt in het lichaam.² Zo is er een route waarbij enzymen betrokken zijn en een route waarbij bacteriën betrokken zijn. In deze blogpost richten we ons op de eerste route.

De zogenaamde ‘enzymatische route’ is een complexe route waarvoor verschillende stoffen nodig zijn. Een belangrijk type enzym in dit proces is ‘nitric oxide synthase’ (NOS). Het bekendste NOS-enzym bevindt zich in de bloedvaten. Wanneer er bloed door je bloedvaten stroomt, geeft dit wrijving tegen de binnenkant van het vat. Die wrijving stimuleert een ingewikkeld proces waarbij NOS betrokken is dat uiteindelijk leidt tot de aanmaak van NO.

Daarom is het ook zo goed om je in te spannen. Wanneer je bijvoorbeeld wandelt, fietst of tennist, stijgt je hartslag en stroom het bloed sneller door het lichaam. Hierdoor ontstaat extra wrijving, waardoor NO wordt gemaakt.³

Voor de ontdekking van het hierboven beschreven werkingsmechanisme van NO in de vaten werd in 1998 de Nobelprijs voor Fysiologie en Geneeskunde uitgereikt. Vanaf dat moment heeft onderzoek naar NO enorm aan populariteit gewonnen. Inmiddels zijn meer dan 140.000⁴ wetenschappelijke artikelen over NO gepubliceerd.

Ouder worden en de afname van NO

Helaas kan ons lichaam niet oneindig NO aanmaken. Naarmate je ouder wordt, wordt het voor het lichaam steeds moeilijk om voldoende NO te produceren.⁵

Dat komt onder andere doordat de bloedvaten steeds stugger en stijver worden. Hierdoor zijn de bloedvaten niet goed meer in staat om NO te produceren (zie Figuur 1). Een afname van NO heeft gevolgen voor je algehele gezondheid. Het lijkt er zelfs op dat een tekort aan NO geassocieerd is met veel chronische (ouderdoms)ziektes, zoals hart- en vaatziekten, verhoogde bloeddruk, overgewicht en diabetes.⁶

Om je NO-gehalte enigszins op peil te houden is het daarom extra belangrijk om te blijven bewegen naar mate je ouder wordt.

Naar mate je ouder wordt neemt de aanmaak van NO af

Figuur 1. Deze afbeelding illustreert de afname van NO productie in de bloedvaten naarmate we ouder worden. Vanaf ongeveer 30 jaar begin de NO productie gestaag af te nemen.